Hoe kunnen corporaties integraal stappen zetten voor biobased bouwen?

Hoe kunnen corporaties integraal stappen zetten voor biobased bouwen?

Gezond wonen, comfortabel wonen, biobased bouwen. Veel mensen hebben het erover, vaak in relatie tot nieuwbouw, maar wat doe je met de bestaande woningvoorraad van zo’n 8 miljoen woningen? Ook daar moeten meters gemaakt worden met warmtevraagreductie en een gezonder binnenklimaat. Wat biobased materialen daarin kunnen betekenen, vertelt Ralf van Tongeren (ORGA architect) op de Inspiratiedag Renovatie op 20 juni 2023.

Tijdens het event gaan Van Tongeren en Wilfred Gerritse (Waterweg Wonen) in gesprek over biobased materialen in relatie tot renovatie. Dit doen zij aan de hand van het project MUWI1 in Vlaardingen. Hier wil opdrachtgever Waterweg Wonen 700 woningen renoveren, inclusief een stukje herinrichting en sloop. KAW architecten ontwerpt deze herontwikkeling. “Geheel vanuit de KAW-gedachte, dus op basis van inbreiding”, aldus Van Tongeren. 

Hout en kalk

“Waterweg Wonen kwam daarop met de vraag: hoe doen we dit biobased?” vervolgt Van Tongeren. “Vanuit ORGA research hebben wij concepten ontwikkeld om te kijken wat past binnen deze opgave, zoals een biobased gevel of dakopbouw. KAW neemt die mogelijkheden vervolgens mee in het ontwerp.” Van Tongeren stipt aan dat ze waarschijnlijk uitkomen op een houten gevelbekleding en kalkstucwerk. 

Van Tongeren vervolgt: “Gevelmateriaal van biobased composieten is wel voorhanden, maar daarbij is het goed opletten wat nu daadwerkelijk het biobased vezelgehalte is en welke bindercomponent is gebruikt. Met name dat laatste bepaalt of het materiaal biologisch afbreekbaar is of dat je het op het eind alleen nog kunt verpulveren tot vulmiddel.” 

De isolatie betreft houtvezelisolatie. “Dat is een mooi gemiddelde tussen biobased wollen en massieve isolatie zoals stro of kalkhennep”, zegt de architect. “Het heeft goede bouwfysische prestaties en, niet geheel onbelangrijk, het is goed leverbaar. Binnen de biobased bouwwereld is houtvezel een standaard product: er is veel ervaring mee en qua prestaties wordt het goed onderbouwd.” 

Slechts een eerste stap

Volgens Van Tongeren zit biobased bouwen in een nieuwe fase sinds de coronapandemie. Hij legt uit: “Tot 2019 heeft een handvol pioniers enorm veel kennis opgebouwd. In de periode erna is de aandacht voor het thema enorm verbreed door onder andere het MPG-manifest, waar de Gideons-beweging uit is voortgekomen. Binnen een paar jaar stond biobased bouwen op de politieke agenda.”

Van Tongeren noemt dit een eerste stap, want echte versnelling moet volgens hem nog komen. “De aandacht voor biobased, zeker in combinatie met wet- en regelgeving, zorgt ervoor dat de discussies op scherp staan in relatie tot bestaande bouwmethoden”, aldus Van Tongeren. Toch blijft het schakelen op meerdere borden, zegt hij. “Discussies over een Global Warming Potential-parameter en een MPG-2 die klimaatambities en een CO2-budget vertalen in de MPG, maar ook praktische zaken zoals bouwvakopleidingen om de nieuwe materialen te leren kennen. Om dit te realiseren zullen biobased materialen sneller door bouwkundige testprocedures moeten rollen. Of er moet meer op EU-niveau worden gekeken, want veel buitenlandse producenten hebben natuurlijk hun producten al getest maar niet specifiek voor de Nederlandse markt.”

Ga in gesprek

Er is werk aan de winkel, dat mag duidelijk zijn. Van Tongeren gaat graag in gesprek om de volgende stappen voor biobased bouwen te bespreken. “Ik ben vooral benieuwd hoeveel aandacht er bij andere woningcorparaties is voor biobased renoveren en optoppen”, zegt hij. “Met Waterweg Wonen hebben we een opdrachtgever die echt een slag wil slaan vanuit het oogpunt om klimaatverandering tegen te gaan.”

“Waterweg Wonen beperkt zich niet alleen tot de woningen, maar ook de gehele woonomgeving wordt klimaatadaptief en natuurinclusief”, vervolgt de architect. “Daarmee zetten ze integraal in op het vraagstuk klimaat. Voor Waterweg Wonen is biobased renoveren dus geen modedingetje waar je subsidie op kunt krijgen, maar een intrinsiek gemotiveerde kernwaarde. Hoe staat het met de intrinsieke motivatie van andere corporaties om echt integraal stappen te zetten voor het klimaat?”

Heb je een antwoord op deze vraag, of denk je graag mee? Schuif dan aan in zijn sessie Wat kunnen biobased materialen betekenen voor renovatie van woningen? om 14:00 uur tijdens de Inspiratiedag Renovatie op 20 juni 2023. Meld je hier direct aan.

permalink

Naar het overzicht

Terug naar boven