• TijdTitelSprekerLocatie

• 10:00 - 10:15Opening door dagvoorzitterNetwerkplein 20230620netwerkplein-1
• 10:15 - 10:45CO2-uitstoot pakken we alleen effectief aan met bestaand vastgoedZaal 1 20230620main-stage-1

  We vergeten vaak hoe ernstig de CO2-uitstoot is van nieuwbouwprojecten; ook als die energieneutraal zijn hebben we 50 tot 75 jaar na oplevering nog last van de uitstoot ten gevolge van de bouwmaterialen. De uitstoot drastisch verlagen bereiken we daarom alleen door bestaande gebouwen aan te pakken, en dan circulair: biobased of met secundaire materialen.
  
  De TU Delft streeft naar een CO2-neutrale, klimaatadaptieve en circulaire campus in 2030, met aandacht voor biodiversiteit en leefbaarheid. De verwachtingen zijn hooggespannen – immers is de TU Delft een toonbeeld van innovatiekracht. Andy van den Dobbelsteen neemt ons in deze sessie mee naar de visie achter de duurzame campus, ondersteund door praktijkvoorbeelden vanuit de Solar Decathlons van 2014, 2019 en 2022, waarvoor studententeams prototypes opleverden van innovatieve renovatieprojecten.
  
  Andy sluit af met de lessons learned: hoe kunnen woningcorporaties, beleggers, projectontwikkelaars en andere professionals in de bouw nu al hun bestaande voorraad aanpakken om te verduurzamen?

  CO2-uitstoot pakken we alleen effectief aan met bestaand vastgoed door Andy van den Dobbelsteen

• 10:45 - 11:15Integraal beslismodel: voor complexe renovatie- en transformatieprojectenZaal 2 20230620sessie-zaal-3

  In de praktijk presteren gerenoveerde woningen vaak slechter op bewonerswelzijn of energiegebruik dan verwacht. Een integrale aanpak zorgt voor inzicht in de effecten die voorgestelde verbetermaatregelen (voor gebouwschil, inbouw of installaties) hebben op bewonerswelzijn, energiezuinigheid, circulariteit en kosten.

  Om een integraal beslis- en ontwerpproces in de praktijk mogelijk te maken heeft Saint-Gobain Solutions samen met OMRT het unieke integraal beslismodel CONNECT ontwikkeld. Dit model verbindt OMRT’s geavanceerde parametrische technologie met Saint-Gobains kennis en ervaring uit de bouw- en maakindustrie. Hiermee wordt het proces inzichtelijker en eenvoudiger voor u, omdat alle praktijkkennis, data en berekeningen zijn samengebracht in één integraal model. Zo bespaart u tijd, kosten en voorkomt u onnodige fouten. En door razendsnel honderden varianten door te rekenen, komen nieuwe combinaties van oplossingen naar voren die bijvoorbeeld wel betaalbaar zijn of beter aansluiten op de wensen en het gedrag van de bewoners.

  Tijdens deze sessie vertelt Marloes Meer, project business developer renovatie & transformatie bij Saint-Gobain, meer over CONNECT en hoe dit onderdeel uitmaakt van de totale integrale aanpak voor Beter Wonen.

  Integraal beslismodel: voor complexe renovatie- en transformatieprojecten door Marloes Meer

• 10:45 - 11:30Kampvuurgesprek - Wat zit een opdrachtgever dwars om voor renovatie te kiezen?Zaal 4 20230620zaal-4

  De eisen voor nieuwbouw omtrent zaken als klimaatadaptatie, energie en biodiversiteit liggen vele malen hoger dan bij renovatieprojecten. Niemand maakt zich hard voor dezelfde aanpak van renovatie; dit is te vaak nog een nice to have. Waar loopt het mis? Wat kunnen we hieraan doen?
  
  

  Tijdens dit kampvuurgesprek (een rondetafelgesprek zonder de tafel) gaat Karin Dorrepaal van DOOR architecten graag met gemeenten, woningcorporaties en andere professionals uit de bouwsector in gesprek om te achterhalen welke stappen gezet kunnen worden om renovatie als serieus alternatief op nieuwbouw te gaan zien. 

  Kampvuurgesprek - Wat zit een opdrachtgever dwars om voor renovatie te kiezen? door Karin Dorrepaal, Wouter Kamphuis

• 10:45 - 11:45Speedconsult - Thomas BöglNetwerkplein 20230620netwerkplein-1

  Tijdens de speedconsult kunnen deelnemers bij Thomas Bögl (LIAG architecten en bouwadviseurs) terecht voor het volgende: Of voor een frisse blik als het gaat om de uitdagingen die zij tegenkomen bij de transformatie of renovatie van een project. Of voor een antwoord op de vragen die opkomen – en dat mag / kan natuurlijk vanalles zijn: Van het behoud en de herontwikkeling van monumenten tot de verduurzaming van bestaand vastgoed, om slechts een paar voorbeelden te noemen.
  
  

  LIAG heeft meerdere gebouwen met een bijzonder verleden of op een prominente locatie een nieuwe maatschappelijke functie mogen geven. Zodat deze monumenten opnieuw een belangrijke rol voor de stad vervullen. Denk aan de transformatie van een voormalige drukkerij tot een nieuw stadskantoor voor de gemeente Den Haag, of aan de nieuwe functie voor de Haagse Hudson’s Bay: Na jarenlange leegstand neemt hier (onder andere) de Universiteit Leiden zijn intrek
  
  

  Schrijf je hier snel in voor dit speedconsult en verzeker jezelf van een plek, want vol = vol!

  Speedconsult - Thomas Bögl door Thomas Bögl

• 11:30 - 12:00Alle gebouwen energiezuiniger. Het liefst sneller, inclusiever en op een grotere schaal dan dat nu gebeurdZaal 1 20230620main-stage-1

  De opgaves waar we voor staan zijn zo groot, dat wat we willen nog nooit gedaan is. Ik denk dan aan de drie opgaves die in de gebouwde omgeving samenkomen: grondstoffenschaarste, klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. De gebouwde omgeving is momenteel een van de grootste vervuilers en neemt 2/5e van de CO2 uitstoot voor zijn rekening. Tegelijkertijd ligt in de gebouwde omgeving ook een groot deel van de oplossing. Meer specifiek bijvoorbeeld de reductie van de energievraag, de opwek van hernieuwbare energie, winning van grondstoffen uit de bestaande gebouwenvoorraad en de opslag van CO2 door het gebruik van biobased materialen.
  
  

  Met 200+ collega’s van de afdeling Duurzame bouw, Regio en Samenleving binnen de directie Nationale Programma’s werken we dagelijks aan de uitvoering van beleid en het creëren en optimaliseren van de juiste randvoorwaarden om invulling te geven aan de verduurzamingsopgaven. Een complexe opgave waar ik iedere dag met veel passie, verbeeldingskracht en in verschillende samenwerkingen aan werk.

  Alle gebouwen energiezuiniger. Het liefst sneller, inclusiever en op een grotere schaal dan dat nu gebeurd door Thomas Wellink

• 11:30 - 12:15Regeneratief ontwerpen voor transformatieZaal 2 20230620sessie-zaal-3

  FAAM architects laat met de strategie Regeneratief Ontwerpen een andere manier van bouwen zien. Met de strategie wil het bureau tot een integrale visie op duurzaam bouwen komen, iets wat zowel in nieuwbouw als renovatie is toe te passen. Emile van Vugt van FAAM architect toont dit principe tijdens deze sessie aan de hand van diverse projecten.

  
  Eén van die projecten, Rustenburg, behaalt winst op gebied van ecologie, biobased en inbreiding. “We pakken de reeds bestaande woningen aan door ze van tweekapper naar driekapper te transformeren. Daarachter, in de diepe achtertuinen van de woningen, voeren we een soort inbreidingsoperatie uit met volledig biobased gebouwde ecohuizen. De voorheen private tuinen worden bovendien meer collectieve groengebieden.” Dit alles, uiteraard, in nauwe afstemming met de bewoners.

  
  Ga in gesprek met Van Vugt tijdens deze sessie om meer te leren over de Regeneratief Ontwerpen-aanpak en denk mee over hoe we de renovatie- en transformatieopgave breder kunnen bekijken in het licht van verduurzaming.

  Regeneratief ontwerpen voor transformatie door Emile van Vugt

• 12:00 - 12:45Hoe kun je verbindend renoveren?Zaal 3 20230620sessie-zaal-2-1

  Tijdens het gebruik een gebouw of woning renoveren: dat vergt een andere manier van werken. Hoe kun je op basis van data-analyses de gebruikers, bewoners en omwonenden meenemen in het renovatietraject? En hoe pak je je sociale duurzaamheidsrol bij de renovatie van een wijk? Sandra Bouwmeester en Jeroen Martveldt van Dura Vermeer gaan met je in gesprek om deze vragen te beantwoorden. 

  Hoe kun je verbindend renoveren? door Sandra Bouwmeester, Jeroen Martveldt

• 12:00 - 12:45Rondetafelgesprek – Hergebruik van materialen als startpunt van de bouwsectorZaal 4 20230620zaal-4

  Hoe verandert architectuur als planetaire grenzen het uitgangspunt worden van onze ontwerpen? Kan hergebruik van materialen juist benut worden om tot een nieuwe esthetiek te komen? En leidt zoiets als een CO2-budget voor de bouw tot een andere manier van uitoefenen van ons vak? Deze vragen houden Jan Willem ter Steege van Popma ter Steege Architecten (PTSA) bezig. Een zoektocht naar de antwoorden was voor hem reden om, in samenwerking met onder andere Mantijn van Leeuwen van Nibe, het boek Reuse to reduce te schrijven.

  
  De visie achter het boek is helder: hergebruik van materialen wordt het startpunt van ons vak. Welke innovaties zijn er al om dit idee verder te krijgen? Hoe ver zijn we al met producten met een lage CO2-voetafdruk? Kunnen we niet morgen, maar vandaag al winst boeken met de lessen uit het boek?

  
  Tijdens deze sessies spant Ter Steege een open gesprek met je aan om de opschaling van hergebruik van materialen in de ontwerp- en bouwsector te ontdekken. Ontdek jij mee?

  Rondetafelgesprek – Hergebruik van materialen als startpunt van de bouwsector door Jan Willem ter Steege

• 12:00 - 13:30Lunch op het netwerkpleinNetwerkplein 20230620netwerkplein-1

  Gedurende 1,5 uur heb je de mogelijkheid om op het netwerkplein te genieten van een heerlijk samengestelde lunch.

  Lunch op het netwerkplein

• 12:45 - 13:30Zo gezond als een nieuwbouw kantoorZaal 3 20230620sessie-zaal-2-1

  Hoe mooi is het om in een bestaand kantoorgebouw een binnenklimaat te realiseren alsof het nieuwbouw is? Even comfortabel, even gezond, gasloos en met dezelfde zeer efficiënte apparatuur. Daikin concepten laten zien hoe eventuele obstakels in de bestaande bouw overwonnen worden.

  Zo gezond als een nieuwbouw kantoor

• 13:00 - 13:45Van (leegstaand) monument tot nieuwe stadsparelZaal 2 20230620sessie-zaal-3

  Na het faillissement van V&D en het vertrek van Hudson’s Bay uit Nederland zijn veel warenhuizen leeg komen te staan. Het is niet makkelijk om hier nieuw leven in te blazen. Wat hebben deze gebouwen gemeen? Veel vloeroppervlak en weinig daglichttoetreding. En de ligging ervan, middenin de binnenstad. Juist deze aspecten maken de transformatie van het V&D-erfgoed een grote uitdaging. 
  
  

  Transformatie is maatwerk. Dat geldt ook voor de Haagse vestiging. Hier hebben CBRE (die nu de eigenaar is van het pand), de Gemeente Den Haag en Leiden Universiteit de handen ineen geslagen: Het doel is om van dit voormalige warenhuis een bruisend universitair centrum te maken. Deze ontwikkeling brengt volop reuring in de winkelstraat en maakt de aanwezigheid van Leiden Universiteit in de stad zichtbaar en merkbaar. LIAG architecten en bouwadviseurs werkt dit plan uit.
  
  

  In deze presentatie lichten Thomas Bögl (LIAG architecten en bouwadviseurs) en Dennis Glazemaker (CBRE) deze opgave toe. Welke thema’s komen daarbij aan bod? Ze gaan in op de nog ongebruikelijke, toch zeer goed passende functie voor dit leegstaande warenhuis. En lichten thema’s als het benutten van het aanwezige ruimtelijke potentieel, de omgang met een rijksmonument, de verduurzaming van zo’n pand en de impact van deze opgave voor de huidige gebruikers toe.

  Van (leegstaand) monument tot nieuwe stadsparel door Thomas Bögl, Dennis Glazemaker

• 13:00 - 13:45Workshop - Het stedelijk klimaat ontwerpen in bestaande omgevingenZaal 4 20230620zaal-4

  Deze sessie start met een presentatie over de mogelijkheden voor het ontwerpen van een comfortabel klimaat in het bestaande stedelijke weefsel. Daarin komen de volgende thema's/vragen aan bod:

  • Hoe ziet ons huidig stedelijk klimaat uit: hitte, wateroverlast en droogte?
  • Met welke ‘middelen’ kunnen we het stedelijk klimaat veranderen?
  • Wat zijn de ontwerpconsequenties van het toepassen van deze ‘middelen’?
  • Wat zijn de ontwerpconsequenties voor bestande stedelijke omgevingen?
  • Casus Ecohof Noorderveer te Wormerveer: nieuwbouw woningen op een naoorlogse simpele Amsterdaamse school schoollocatie zonder het bestaande gebouw te slopen, wel inbouwen van duurzame woningen en voorzien van klimaat adaptieve maatregelen.

  Aansluitend ga je in een workshop aan de slag met het ontwerpproces van klimaatadaptatie voor een bestaand gebouw door gezamenlijk een klimaatadaptieve maquette te bouwen. In een straat worden beplanting en water ontworpen zodat er geen hitte of wateroverlast ontstaat en ook de gevolgen van droogte minder worden. Met andere woorden: gezamenlijk ontwerpen deelnemers het klimaat van de straat.

  Workshop - Het stedelijk klimaat ontwerpen in bestaande omgevingen door Eva Stache

• 13:45 - 14:15Reimarkt als casus om renovatie te versnellenZaal 1 20230620main-stage-1

  Mathijs Vallinga, directielid bij Reimarkt, neemt in deze sessies bezoekers mee in de beproefde methode van Reimarkt om renovatie en verduurzaming van corporatiewoningen nú aan te pakken. Tevens agendeert hij de noodzaak voor biobased renoveren en de uitdagingen die daarbij komen kijken. 

  Reimarkt als casus om renovatie te versnellen door Mathijs Vallinga

• 13:45 - 14:45Speedconsult - Wouter KamphuisNetwerkplein 20230620netwerkplein-1

  Wouter Kamphuis is architect bij het Ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam. Werkzaam van planvorming tot realisatie met focus op innovatie en ontwikkeling van goed opdrachtgeverschap. ‘’De circulaire economie vraagt om een nieuwe bouwindustrie, van materiaalgebruik tot ontwerp. Daarom werken wij aan re-montabele gebouwen, circulaire renovaties en de toepassing van biobased materialen.’’ Hoe komen we tot duurzame huisvestingsconcepten? Hoe werken we samen in hergebruik? Welke rol heeft de gemeente in het eigen vastgoed? Vanuit het ingenieursbureau levert Wouter advies in de opzet en aanpak van bouwprojecten en begeleid waar nodig van verkenning en concept tot definitief ontwerp en aanbestedingsfase. Projecten variëren van kantoorgebouw tot publieke fietsenstalling en van sportkantine tot metrostations. Elk project is gekenmerkt door een eigen aanpak in duurzaam bouwen aan de goede groei van Rotterdam. 
  
  

  Schrijf je hier snel in voor dit speedconsult en verzeker jezelf van een plek, want vol = vol!

  Speedconsult - Wouter Kamphuis door Wouter Kamphuis

• 14:00 - 14:45Wat kunnen biobased materialen betekenen voor renovatie van woningen?Zaal 2 20230620sessie-zaal-3

  Gezond wonen, comfortabel wonen, Biobased bouwen. Veel mensen hebben het er over. Vaak wel in relatie tot nieuwbouw. Maar wat doe je met bestaande woning voorraad van zo’n 8 miljoen woningen? Ook daar zullen meters gemaakt moeten worden met warmtevraag reductie en een gezonder binnenklimaat. Wat kunnen biobased materialen daarin betekenen maar vooral ook hoe pas je ze toe bij renovatie van woningen?
  
  

  Wilfred Gerritse van Waterweg Wonen en Ralf van Tongeren van ORGA-architect zullen, aan de hand van het project MUWI in Vlaardingen, in gesprek met elkaar en het publiek vertellen wat de beweegreden waren om biobased te gaan renoveren, welke oplossingsrichtingen er bekeken zijn en hoe ze, met een heel team integraal op morfologische wijze tot een biobased renovatie strategie gekomen zijn voor ca. 700 appartementen uit de wederopbouwperiode.

  Wat kunnen biobased materialen betekenen voor renovatie van woningen? door Ralf van Tongeren, Wilfred Gerritse

• 14:00 - 14:45Workshop Hydro Building SystemsZaal 3 20230620sessie-zaal-2-1
• 14:45 - 15:30Renovatie first! Zaal 1 20230620main-stage-1

  De Inspiratiedag Renovatie staat bol van belangrijke thema’s zoals circulariteit, klimaatadaptatie, energie en biodiversiteit, maar de praktijk is weerbarstig. Zodra deze thema’s op tafel komen, lijkt sloop-nieuwbouw de beste optie, terwijl renovatie dé manier is om de gebouwde omgeving toekomstbestendig te maken.
  
  

  Renoveren betekent werken met een bestaand casco; een beter begin van CO2-reductie is er simpelweg niet. Daarnaast werk je bij renovatie met bestaande infrastructuur en is er vaak al een sociaal en lokaal netwerk aanwezig. Zó veel goeds om op door te bouwen!
  
  

  Kortom: het wordt tijd dat we renovatieprojecten serieuzer gaan nemen in de transitie naar een regeneratieve leefomgeving. Ik nodig iedereen uit om mee te denken over hoe we op álle thema’s gaan scoren in de renovatieprojecten. Circulair! Energieleverend! Klimaatadaptief! Biodiversiteit-verhogend! Voedsel-leverend! CO2-reducerend! Verbindend en inspirerend! En dit begint bij renovatie, toch?

  Renovatie first!  door Karin Dorrepaal

• 14:45 - 15:30Rondetafelgesprek - De ins and outs van ReimarktZaal 4 20230620zaal-4

  Reimarkt is een beproefde methode om renovatie en verduurzaming van corporatiewoningen nú aan te pakken. Wat kunnen andere woningcorporaties, gemeenten, architecten en andere professionals uit de bouwsector hiervan leren? Mathijs Vallinga stelt zich open tijdens dit rondetafelgesprek.

  
  Ook als je de sessie van Mathijs om 10:15 uur in Zaal 1 niet hebt gevolgd, kun je aanschuiven bij dit rondetafelgesprek.

  Rondetafelgesprek - De ins and outs van Reimarkt door Mathijs Vallinga

• 15:30 - 17:00Borrel en netwerkenNetwerkplein 20230620netwerkplein-1

Alle filters verwijderen (reset)